Neveirolo
Leucojum aestivum
Amaryllidaceae
Nom en français : Nivéole d'été.
Descripcioun :La neveirolo trachis dins li prado umido ounte flouris d'ouro à la primo o la fin de l'ivèr. Es uno planto forto emé de fueio dreissado e bèn verdo. Fai d'enflourejado de 3 à 7 poulìdi campaneto blanco emé de taco verdo. Isto uno meno procho, Leucojum pulchelum, proun raro, emé de 2 à 4 flour pèr enflourejado e de petalo mai courto (8 à 15 mm).
Usanço :Es uno planto empouisounanto couneigudo desempièi li Gre. Aro se saup qu'agis sus la trasmessioun sinaptico à acetilcoulino. Pèr acò es estudiado pèr lucha contro la malautié d'Alzheimer.
Port : Erbo
Taio : 30 à 70 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucojum
Famiho : Amaryllidaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Leucojum aestivum L., 1759
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753